Verhalen uit de bodem

Hoe gingen de bewoners uit de Lage Kempen in de prehistorie om met hun doden? IOED Lage Kempenontwikkelde in de  ErfgoedApp een tour die u meevoert langs enkele relevante archeologische sites.

Tijdens een fietstocht komt u onder meer te weten hoe mensen uit de brons- en ijzertijd in deze streek hun doden begroeven en waarom de Celtic Fields in Pelt helemaal niets met de Kelten te maken hebben. Lokale erfgoedambassadeurs nemen u mee naar de prehistorie en vertellen u het verhaal achter dit bijzondere archeologische erfgoed.

Europees Jaar voor het Cultureel Erfgoed

De tour maakt deel uit van het project Verhalen uit de bodem. Dit is een project waarvoor IOED Lage Kempen subsidies kreeg in het kader van het Europees Jaar voor het Cultureel Erfgoed. De gemeenten Bocholt, Hamont-Achel en Pelt werden partners. Het project bestond uit twee luiken, participatie en ontsluiting, en draaide rond drie archeologische sites verspreid over de betrokken gemeenten: het urnenveld Dorperheide in Kaulille, de grafheuvels van de Haarterheide in Hamont-Achel en het Celtic Fields-complex in Pelt.

Erfgoedambassadeurs

Voor het participatiegedeelte van het Europees project is er op elke site een gegidste rondleiding en een lezingavond georganiseerd. Op deze momenten werden enthousiaste deelnemers gezocht die zich wilden inzetten voor dit lokale erfgoed. Resultaat: een groep van een twintigtal erfgoedambassadeurs die meewerkten aan de ontsluiting van de sites. Ook nu het project is afgerond blijven zij zich in verschillende teams engageren om de sites onder de aandacht te brengen en het draagvlak voor het behoud en beheer ervan te vergroten. De erfgoedambassadeurs die meewerkten aan het project plannen intussen de ErfgoedApp ook voor andere projecten binnen hun werking te gaan gebruiken.

Ontsluiting

Voor de ontsluiting van de sites werd gekozen voor het plaatsen van een infopaneel en een zitbankje op elke site. Op deze manier werden de sites – die daarvoor vaak onbekend en dus onbemind waren – omgevormd tot betekenisvolle rustplekken voor wandelaars en fietsers. De digitale tour zorgt ervoor dat de sites niet te veel belast worden met infopanelen. Wie dat wil kan via de ErfgoedApp meer informatie verkrijgen. De verschillende geografische punten in de ErfgoedApp zijn met elkaar verbonden in een brochure met fietsroute. Deze wordt gratis ter beschikking gesteld door de toeristische diensten van de betrokken gemeenten.

Werken binnen een beperkte tijdspanne

De erfgoedambassadeurs zijn als lokale vrijwilligers nauw betrokken bij de uitwerking van de infopanelen en de fietsbrochure. Voor het ErfgoedApp-luik bepaalden zij zelf volledig de inhoud. Het IOED voerde de informatie die zij aanleverden in de ErfgoedApp in. Nu het project is afgerond worden resultaten verzameld over het gebruik van de app, om later een volgende versie te kunnen uitwerken.

Door gedurende een relatief korte periode (januari-mei) met erfgoedambassadeurs aan de slag te gaan, heeft het IOED de ErfgoedApp niet helemaal kunnen gebruiken zoals oorspronkelijk de bedoeling was. Zo was het de bedoeling om intensiever gebruik te maken van audio- en videofragmenten, waarvoor in het korte verloop van het project geen tijd was. Deze ‘eerste’ versie van de tour is daarom eenvoudig uitgewerkt met enkele themaknoppen waarachter een beeldencarrousel zit. Deze manier van werken bracht echter wat beperkingen met zich mee. Het IOED neemt hier vooral uit mee dat er bij een dergelijke participatieve aanpak een ruimere periode voorzien moet worden om samen iets uit te werken.

Waar wacht u nog op?

Fiets ongeveer 40 km langs archeologische sites. Er wordt o.a. halt gehouden aan de archeologische sites van Haarterheide en Dorperheide.

• In Pelt kunt u op het terrein maar moeilijk de overblijfselen van de Celtic Fields herkennen, maar via de ErfgoedApp worden ze duidelijk zichtbaar! Dankzij de beelden uit het digitaal hoogtemodel herkent u de structuur van deze prehistorische walletjes.
• In een oud fragment uit de archieven van de VRT tonen grafplunderaars uit de jaren 1970 hoe zij te werk gingen op de Limburgse urnenvelden en grafheuvels.

Download de tour Verhalen uit de bodem in de ErfgoedApp of pik de gratis brochure op bij de toeristische dienst van de deelnemende gemeentes.