Het lijkt de perfecte plattelandslegende: de wereldberoemde kunstenaar Vincent van Gogh was ooit in het idyllische Horebeke, middenin de glooiende Vlaamse Ardennen. In de regio wordt het verhaal al jarenlang doorverteld, en al even lang stuit het op ongeloof. Maar wat als achter dit gerucht een betekenisvolle passage in het leven van Van Gogh schuilt, die in de plooien van de geschiedenis verdween?
Het verhaal fascineerde ook beeldend kunstenaar Johan Tahon, die in de Vlaamse Ardennen woont en werkt. Hij verdiepte zich in het verhaal, samen met auteur en regiogenoot Lander Deweer, die daarover het boek ‘De vergeten voettocht van Vincent van Gogh’ schreef.
De vergeten voettocht
In 1879 werkt Vincent van Gogh als dominee in de Borinage, waar hij predikt en zorgt voor zieke en gewonde mijnwerkers. Ondanks zijn goede bedoelingen – hij leeft in armoede en maakt zelfs windsels van zijn kleding – omarmt de lokale gemeenschap hem allerminst. De protestantse kerk ontzet hem uit zijn ambt, wat de zoveelste teleurstelling is voor de jonge Vincent.
Teleurgesteld vertrekt hij te voet uit de Borinage en stapt, drie dagen en nachten lang, naar de protestantse gemeenschap in Horebeke, in het hart van de Vlaamse Ardennen. Hij wil er advies vragen aan de lokale dominee Abraham van der Waeyen Pieterszen. Dat Pieterszen ook kunstenaar is, blijkt van groot belang. Hij toont interesse in het ontluikende tekentalent van Van Gogh en helpt hem om voor het kunstenaarschap te kiezen.
Volg het spoor van Vincent van Gogh
Geïnspireerd door dit verhaal beleven de Vlaamse Ardennen met het cultuurproject Vuur in mij een heuse Van Gogh-zomer, een initiatief van projecttrekker VARIANT, de intergemeentelijke samenwerking voor cultuur en erfgoed. Hoogtepunt is het gratis kunstparcours IVY, een must voor iedereen die een uitstap naar de Vlaamse Ardennen plant. Langs een parcours van 4 km wandel je door Horebeke en Zwalm, deels langs de route die Van Gogh zelf liep. Of je nu van wandelen houdt, kunstliefhebber bent of de geschiedenis van de regio wil ontdekken, het bewegwijzerde parcours biedt voor elk wat wils.
Langs het parcours stellen hedendaagse kunstenaars tentoon, gekozen door curator Johan Tahon, die het thema mentorschap – zoals tussen Van Gogh en Pieterzen - centraal stelt. Onderweg kan je ook een 10-delige podcast beluisteren, die je helemaal onderdompelt in het verhaal van de befaamde kunstenaar en zijn mentor. Een expo in het Protestants Museum De Geuzenhoek toont nooit geziene werken van Pieterszen en facsimile’s van zijn schetsboeken, die bijna 150 jaar verborgen bleven. Voor kinderen wordt hetzelfde verhaal in een leuke podcast op kindermaat gebracht door Marieke van Hooff.
En vanwaar de naam IVY? Het kunstparcours dankt zijn naam aan het Engelse woord voor klimop. Die plant bedekt het graf van Pieterszen op het protestantse kerkhof in Horebeke als symbool van onsterfelijkheid. Een bijzondere plek om op de route even halt te houden.
Beleef IVY met de ErfgoedApp
Nog tot 6 augustus is het kunstparcours IVY gratis toegankelijk van donderdag tot zondag, telkens van 13 tot 18 uur. Het parcours optimaal en duurzaam beleven doe je met de ErfgoedApp, die je via luisterfragmenten wegwijs maakt in de hedendaagse kunst en het verhaal van Van Gogh en Pieterszen. Je kiest zelf je favoriete route:
parcours van 4 km met startplaats Protestants Museum De Geuzenhoek (Horebeke)
parcours 8 km met startplaats treinstation Sint-Denijs-Boekel (Zwalm)
parcours van 4 km met kinderpodcast, met startplaats Protestants Museum De Geuzenhoek (Horebeke)